U Start Again-Second Step!(NASEP-Job)
US leitang tung sum thalaw ka nasep phit masak bel se.. Sen( Chinese) Daily paper- DC Area a om Asian Store teng a puak hi a Maymyo Sen te khat i contract a laak hi a, kei se helper hong saap pak a hi hi.Ama na mawtaw hawl a, kei sai sung a tadensa teng a koisak a hi hi.Zingsang nai 10 kipat uh se Nitaak nai 8 khawng Inn ka theng kik hi.Sun an zong Mawtaw tung neakpai hi a US life a kisin ki hi pai bilbel a tua ni ka ni thaa tuh $36 hong piak se ka lungdam daan…a hi hah a tatak se nasep khuan nei ngawl a a kiseam hi nginge hi.Ooops!
( Sen Pa na ngual na dongh le a huu thathaong khi zam ci veo na zo in ci vaitha valeng top hi.)
( tua hun se Kawlngam sum thee $1=120 kiim hi na ni thaa- Kawlngam sum K4320 hi zen na Haleluija ci tuh ngawl a dang bang a om tuan tuh maw..Tua hun Zangkung ansai an neak khat 100 kiim bek ma heang khi hi)
October 2, 1995 nimit tawh US Kumpi na US ngamsung uk bang teang thei a naseam thei ni ci laidal pi hong piak na tungtawn nasep na tuh akisam masa phit bel..Social Security card se nipi khat sung ma ka nga pai vanang lei hi.
( Tu lai Malaysia /India/Thai border pan Refugee tawh US hong peam te se thet khuavaak ni..social security seau a ki paipui thei pai se bangza hampha ci ama te le ama te ki tel ngawl tampi om tha tuh ka um hi.)
A lamdang Pathian hong ngealsak sa khat se..Rev.Peter Van Nuai Sum se ko thet ma kum 4 lai khawng conference kaa kawm sang na kaa a ama le ma ki support a na om hi.Ama zong Visa nei ngawl a om laitak a Zi na kawlngam pan DV nga luilam se family reunion tawh zong ka ki si lialua uh hi.Tasia hun laitak Sya Peter se Seven Eleven ( DC Sung convenience store-own by Korean) ah na seam a ka Asylum Interview ni ( September 28, 1995) lian ma in Manager pa na hong pai ta hen ci hong son te kei zong ki thawi ka pai le..thudang mama dongh ngawl ..puan a eng(green) khat hong pia a, nipi 2 sung se nasep kisin hun hi tuh a nai khat $5.00 hong pia tuh khi hi. Nipi 2 zawk Social Card na nga zawk te $5.50 tawh seam suak nuam le seam suak tu ni hi.Tu nitak nasep a kipan hi pai zo ni hi..hong ci se ka mang ziam ka tak ziam zong ka he bua liang hi.Praise the Lord!
Ka nasep na 7-11 Sai se North East Washington DC hi a Inn pan tai 2 dektak khawng bekma khuala bek bilbel a peang zong ki theng a, Driver licence ka nga ma sia U Son truck hawl ku tawh nasep kikuan thei na phadawm peuma Ka sai om na veang se mivom bebek teen na veang khat hi luilam a, van lei hong pai 99.9% se Mivom te hi a ei lah US thet tuung/Kampau luheak bangma tel vacin nei ngawl lai…a dang theampo saang Good Morning/How are you ih ci tuh zong kam pan pusua tuh haksa ka sa mama hi.Ama te pau la mivom accent tawh hong paupui thong le ih mang veo ki tel zaw pek thong hi.
Ka sai owner Nu na ..Thawng—smile..say good morning say Hello… hong ci tontung thong tanah nipi khat zawk ciang le tatawm ci nawp thei lei saam ..a hi hah customer te na zong tel tuak meal ngawl lalai hi..Kawlngam pan ka ngaisut Mangkam se a ki zang na mun om po leang ei zong papau/tetel lel saam ngawl tuh hi ziam ci ka ngaisut khawng ka nung phaw sasan a, ei upmawk bang hi tuak bua thong hial ei a ka cici hi.
( Tu ma zong Mangkam nisim ma pau ka kinei zawk kum kul dawn pha zo ka zuu thiam ci thadaa ki mak va ial saseam lai hi.)
Hong ki paupui/van dei hong ki dong te se ka tel zo mama bua thong hi.Ka makngil thei ngawl van hong ki dong ka tel zawk mama ngawl khat se—Cotton Ball—hi luilam zen hi.Inn zaak tuh zatui neneng ci bang se counter nung a kikoi tanah a dei te na dei te uh hong dong hi a ..Cotton ball hong ci te a kammal law mama tel zo mama ngawl se, ka van nei theampo khat zawk khat kawk a tu sia ziam—this one?? ci ka kawk ma poi lalawm ma sa ingh..Hong dongh sia la thinuk kei la ka ci ka law he ngawl hi mai…cotton ball hong ci se a awsua koi bah za zen ka hi tam maw????
Tu bang teng tawh a tha ma hong cing tato zawk ciang se koi bang daan ziam maw customer te tawh ki hau vapawk ma om thei ma po zei..Ei zong cinop teng ma cingawp /tel ziam tel ngawl ziam he nagwl..ama te zong hong cinop teng ma ci ngawp tel siat mama ngawl lel tanah phamaw sa mama ngawl..ci daan tawh a ki sep se kum khat vaal ma seam a US a U Start Again a tuh ka second step lian mama khat hong suak hi.
Tu bang teng tawh kum ma cing tatao Nipi khat nai 60 kiim seam a,ka tawp sia naikhat $7.50 nga a overtime nai 20 bang hi lei tanah tha khat a tul ma ki saang a US a nuntak kipat na pi ma hong hi a US nuntak/nasep daan hong panta ka owner Nu se thupi mama ka sa hi.
-Nasep lai tatao na thu zong kong zom tato lai tuh ze..
Tuesday, November 22, 2011
Friday, November 4, 2011
USA -U Start Again-(First Step-Start!)
USA ih long form se U Start Again..hong ki ci te bangteng tatak zong a hi thong tam a ka ci le,,( Start na First Step)
Cidam Zangkung pan leang BKK..Tokyo..Dulles Airport...US ka thet tatak te,
America USA a ci se Kawlngam pan ka muanmawk pawl khat na hi vet ngawl thong hi.
Kei bang America ngam a teang mi te se,
Mihing theampo a hi sitset ki thawi tu ka um tha hi.
A meal sia/ei bang liakluak khawng om tuh zong ka um bua hi.
A kuama po zong mangkam puak vazia pau thei tek tuh ka lam en hi..
Naseam/Kuli khat zong na ama kupaing mawtaw tawh naseam kuan ci se ka up zawk ngawl thu hi a/movie sung khawng bek ma hi a a takpi hi tuh ka um bua hi..
Tu te theampo khat zong a hi ngawl /a maan ngawl hunlam se US ka thet zawk tawm vei po te ka tel hi.
Aw keima na USA se Vantung ngam sa tha heihoi thong ka hi hunlam ka phawk kik hi.
Keima le keima ka ki muanmawk se. kei zong Mangkam pau mun khat theng paopao leng a lulu Mangkam pau thei zang thei tuh ka ki up ma khial bel ka ki sa hi.
Mangkam thong se sin /hanciam ngawl a ki he zo/a ki pauthei tuh vazeang a hi ngawl na US ka thet teh ka nung phawsaan thong hial si po hi.
Ei uk daan bang hi le thet khuavak ni koi sung nasep om ziam ? Sum ma kisam phit, leiba tawh kipai, Innsaang mealheak te en nuam sii tanah ih khuangaisut maksak bel se nasep zon tuh a hi hi.
Na theampo se ei muanmawk bang khat zong hong hi ngawl thong hial hi.Tabang nasep ki zong thei pai ngawl a, nasep thei na tuh Work Permit a kisam a Social Security Numbat nei phot kul hi- hong ki ci te, Kei tabang papui nasep zong ci bongh ..munphiat/cleaning po..Kuli po hi lel tuh ve kei sep thei tuh ..ka ci le..tate theampo se nasep kici hi..ci hong ki zo hi.Sum thalaw/Sum nga na nasep theampo se nasep ( job) ki ci siat na hi nginge hi.
Tua le Social Numbat/Work Permit koi bah nga thei tu ka ci laleau te..nang US se a haw pak/Leangna pak bek na hi te na nga na tuh lampi om ngawl po ve..hong ki ci laleau hi.
Kei se ka U Son ii ama kung haw tuh hong saap na tungtawn Visit Visa ki ci a haw pak bek ma ka hi hi.Ih tup ih sawm ahi le teensuak tuh ma hi phot meak ve maw..
Kei mai hiat a US a na theng Lian Kam ( Thangthukapa) se Intensive English ( Manglai sintuh) kaa tuh a Student Visa a nga hi ta nah Social Numbat nga thei a ka enn daan /ki hang leng nguksak daan khawng om le ci ngaisut hun zong om zen thong hi.
Tu teng hang pan ma kipan..US theng khat se a ki pat cil na a bul pan tatak ma kipat sia ma hong kul na hi nginge hi.
Work Permit nga thei na tuh lampi om susun se..
1.Pilna/thiam na US a om a sa te saang saangzaw, thiam zaw na hi le naseam tuh hong ki dei mama le Company te na sponsorship pia a Work Permit ngasak thei hi..Ei khawng kuana hong sponsor lei tuh maw??
2.Tangval lai khawng hi leang a US Citizen khat tawh teang thei leang tasia tungtawn ki nga thei hi ci…Ei pawl Zi tawh Ta tawh hi zo laleau..
3.Eikam a Suutpom a kici..Political Asylum seau tu bek sim ngawl thudang mama tawh work permit nga thei na tuh lampi a om ngawl suak hi. Ka ngam pan hong ngaltai khi hi, cia kik thong leng hong ki dawm ngawl tuh a hi te nong hesuak na tawh US a hong teang sak tan ci a ki seau suak hi.Polical Asylum a kici se Kawlngam khawng om lai Kumpi zalian tatak/Vuanzii khawng te bek ii seau thei le nga thei ka sa zen thong hi.A tatak se mihing khat hi na le a kikim hamphat na hong pia thei ngam na hi zen thong hi.Tu bang thu US te a nei se kei a tuh bang lamdang mama kasak thu khat na hi hi.
A masa phit bel US a legal tak om thei na tuh thu le la kipat kul ci na a hi hi.( First step—Start)
Kei zong ka pai lilim sia teang suak tuh/Innkuanpui te a manlaang thei bel sam tuh ci ih tup ih sawm a hi bangma Political Asylum seau tuh ka kipat te , U Son ma na ..US se nang ii muanmawk bang nuntakna ol tuan ngawl hi.A tawm bel tha 1 tha 2 bang peuma en kakawi in na, na thin zo tattak hi na ci te Asylum seau pheang tuh ni hi..hong ci hi.
Khensat sa pai ka hi bangma July 24 ka thet se August tha bo ma Asylum seau lua na teen thei hi.
US ka pai mama lilim Kawl kumpi na se nasia tatak ma hong en cik hi a Tedim pan ka khualhaw tuh sim report hong kipia sak hi.Ta bang thu khawng se US kumpi na thupi laak peuma bilbel hi.
( Hong encik bel se Tedim a MI san thum pa hi a Khin Ngunt kimaat te ama zong ki man a, Kawlpi a kum 6 thongtaak tuh thukhen na a nga ci nung zak ingh.thinnuam tuan bo)
1980 kum a Suapuipa Aizawl sang pan Khua a hong cia na tungtawn MI te thudok tuh hong zazon se Aizawl saang ka om sung hi a,ki peal lei hi vaak ci kasaap 1984 kum kei tawh U Cin Za Kaap le Lian Cin Hau( Haukawi) tawh ka unau thum , permit nei ngawl ngamngi kaan ci tawh Tedim tazazii zum ah thu hong vawt vavae a, ni khat bup thongtaak tuh thukhen na ka nga hi.Tua thukhen na se kumpi naseam khat hi leng zaataan law tuh ka hi hi.
Kawlngam 1988 kum buai zawk Saw Maung i Political Party ki phuan thei a ci na tungtawn NLD hong kipan a Tedim zong manlaang tak ma NLD ki phuan a kei zong ka na ki hel titut lei hi.NLD ma na zo kol lei kasaap power lah a ki aap ngawl te NLD papao se kumpi langpang ki suak a paulaap nuam mama khat hong suak hi.Daw Suu kutaing letmat thuu ID card ka puak kuu khinkhian se hong ki zang thei peuma a Topa na tute theampo zong hong ngeal kholsak hi nginge ka cici hi.
Hi bang thu teng ma aat a Asylum ka teen se September 28, 1995 ni Asylum Officer te khat na Interview hong vawt a kamphen tuh tupapa Nyi Nyi Lwin ka cial hi.
Hong thudok masak phit bel se…Na zi nei ni le tha kum..ci a hong dong a, ngaisut vet kul ngawl ka zo thei hi.Theamna khawng tawh Zi nei ci khawng teen hi ka po leang ki buai thei mama tuh daan hi.
Ka taangthu aat teng ma kipat pan a tawp dong hong dok thong se eima thu hong ki dong takpi zo thei ngawl dedek khawng om lalai hi.A hi hah thin muan mama na khat ka nei bilbel a Topa zong na zo tuh daan hong hil ci ka phawk kikik hi.
Oct 2, 1995 Ni date tawh Immigration Zum pan lai khat hong theng a na Asylum seau sia Approve a hi man US ngam sung ah na uk tan vei( ciangtan om ngawl) na teang thei a nasep zong na uk bang seam thei ni hi ,ta sia sung ah na Innkuan pui te theampo zong a ki hel hong ci te ..aw US Kumpi te awng thuthiam lalawm uh tei .Topa na thupha namcin hong pia thua lai hen.ci tuh ngawl thu dang mama a om bua hi.
Ka nungphaw thu se ..US ah Asylum hong kipiak se US Citizen dong hong ki pia khol to pai hi a US ngam pan a piang mi khat tawh ki bang US kumpi tung pan hamphat na theampo zong hong ki pia/hong ki ngasak hi zezen thong hi..NA SIA LEI /THUPI LEI sa ngawl nu????
Hi teng se US a First step…Start na hi a second step nasep daan zom lai tong maw..
Cidam Zangkung pan leang BKK..Tokyo..Dulles Airport...US ka thet tatak te,
America USA a ci se Kawlngam pan ka muanmawk pawl khat na hi vet ngawl thong hi.
Kei bang America ngam a teang mi te se,
Mihing theampo a hi sitset ki thawi tu ka um tha hi.
A meal sia/ei bang liakluak khawng om tuh zong ka um bua hi.
A kuama po zong mangkam puak vazia pau thei tek tuh ka lam en hi..
Naseam/Kuli khat zong na ama kupaing mawtaw tawh naseam kuan ci se ka up zawk ngawl thu hi a/movie sung khawng bek ma hi a a takpi hi tuh ka um bua hi..
Tu te theampo khat zong a hi ngawl /a maan ngawl hunlam se US ka thet zawk tawm vei po te ka tel hi.
Aw keima na USA se Vantung ngam sa tha heihoi thong ka hi hunlam ka phawk kik hi.
Keima le keima ka ki muanmawk se. kei zong Mangkam pau mun khat theng paopao leng a lulu Mangkam pau thei zang thei tuh ka ki up ma khial bel ka ki sa hi.
Mangkam thong se sin /hanciam ngawl a ki he zo/a ki pauthei tuh vazeang a hi ngawl na US ka thet teh ka nung phawsaan thong hial si po hi.
Ei uk daan bang hi le thet khuavak ni koi sung nasep om ziam ? Sum ma kisam phit, leiba tawh kipai, Innsaang mealheak te en nuam sii tanah ih khuangaisut maksak bel se nasep zon tuh a hi hi.
Na theampo se ei muanmawk bang khat zong hong hi ngawl thong hial hi.Tabang nasep ki zong thei pai ngawl a, nasep thei na tuh Work Permit a kisam a Social Security Numbat nei phot kul hi- hong ki ci te, Kei tabang papui nasep zong ci bongh ..munphiat/cleaning po..Kuli po hi lel tuh ve kei sep thei tuh ..ka ci le..tate theampo se nasep kici hi..ci hong ki zo hi.Sum thalaw/Sum nga na nasep theampo se nasep ( job) ki ci siat na hi nginge hi.
Tua le Social Numbat/Work Permit koi bah nga thei tu ka ci laleau te..nang US se a haw pak/Leangna pak bek na hi te na nga na tuh lampi om ngawl po ve..hong ki ci laleau hi.
Kei se ka U Son ii ama kung haw tuh hong saap na tungtawn Visit Visa ki ci a haw pak bek ma ka hi hi.Ih tup ih sawm ahi le teensuak tuh ma hi phot meak ve maw..
Kei mai hiat a US a na theng Lian Kam ( Thangthukapa) se Intensive English ( Manglai sintuh) kaa tuh a Student Visa a nga hi ta nah Social Numbat nga thei a ka enn daan /ki hang leng nguksak daan khawng om le ci ngaisut hun zong om zen thong hi.
Tu teng hang pan ma kipan..US theng khat se a ki pat cil na a bul pan tatak ma kipat sia ma hong kul na hi nginge hi.
Work Permit nga thei na tuh lampi om susun se..
1.Pilna/thiam na US a om a sa te saang saangzaw, thiam zaw na hi le naseam tuh hong ki dei mama le Company te na sponsorship pia a Work Permit ngasak thei hi..Ei khawng kuana hong sponsor lei tuh maw??
2.Tangval lai khawng hi leang a US Citizen khat tawh teang thei leang tasia tungtawn ki nga thei hi ci…Ei pawl Zi tawh Ta tawh hi zo laleau..
3.Eikam a Suutpom a kici..Political Asylum seau tu bek sim ngawl thudang mama tawh work permit nga thei na tuh lampi a om ngawl suak hi. Ka ngam pan hong ngaltai khi hi, cia kik thong leng hong ki dawm ngawl tuh a hi te nong hesuak na tawh US a hong teang sak tan ci a ki seau suak hi.Polical Asylum a kici se Kawlngam khawng om lai Kumpi zalian tatak/Vuanzii khawng te bek ii seau thei le nga thei ka sa zen thong hi.A tatak se mihing khat hi na le a kikim hamphat na hong pia thei ngam na hi zen thong hi.Tu bang thu US te a nei se kei a tuh bang lamdang mama kasak thu khat na hi hi.
A masa phit bel US a legal tak om thei na tuh thu le la kipat kul ci na a hi hi.( First step—Start)
Kei zong ka pai lilim sia teang suak tuh/Innkuanpui te a manlaang thei bel sam tuh ci ih tup ih sawm a hi bangma Political Asylum seau tuh ka kipat te , U Son ma na ..US se nang ii muanmawk bang nuntakna ol tuan ngawl hi.A tawm bel tha 1 tha 2 bang peuma en kakawi in na, na thin zo tattak hi na ci te Asylum seau pheang tuh ni hi..hong ci hi.
Khensat sa pai ka hi bangma July 24 ka thet se August tha bo ma Asylum seau lua na teen thei hi.
US ka pai mama lilim Kawl kumpi na se nasia tatak ma hong en cik hi a Tedim pan ka khualhaw tuh sim report hong kipia sak hi.Ta bang thu khawng se US kumpi na thupi laak peuma bilbel hi.
( Hong encik bel se Tedim a MI san thum pa hi a Khin Ngunt kimaat te ama zong ki man a, Kawlpi a kum 6 thongtaak tuh thukhen na a nga ci nung zak ingh.thinnuam tuan bo)
1980 kum a Suapuipa Aizawl sang pan Khua a hong cia na tungtawn MI te thudok tuh hong zazon se Aizawl saang ka om sung hi a,ki peal lei hi vaak ci kasaap 1984 kum kei tawh U Cin Za Kaap le Lian Cin Hau( Haukawi) tawh ka unau thum , permit nei ngawl ngamngi kaan ci tawh Tedim tazazii zum ah thu hong vawt vavae a, ni khat bup thongtaak tuh thukhen na ka nga hi.Tua thukhen na se kumpi naseam khat hi leng zaataan law tuh ka hi hi.
Kawlngam 1988 kum buai zawk Saw Maung i Political Party ki phuan thei a ci na tungtawn NLD hong kipan a Tedim zong manlaang tak ma NLD ki phuan a kei zong ka na ki hel titut lei hi.NLD ma na zo kol lei kasaap power lah a ki aap ngawl te NLD papao se kumpi langpang ki suak a paulaap nuam mama khat hong suak hi.Daw Suu kutaing letmat thuu ID card ka puak kuu khinkhian se hong ki zang thei peuma a Topa na tute theampo zong hong ngeal kholsak hi nginge ka cici hi.
Hi bang thu teng ma aat a Asylum ka teen se September 28, 1995 ni Asylum Officer te khat na Interview hong vawt a kamphen tuh tupapa Nyi Nyi Lwin ka cial hi.
Hong thudok masak phit bel se…Na zi nei ni le tha kum..ci a hong dong a, ngaisut vet kul ngawl ka zo thei hi.Theamna khawng tawh Zi nei ci khawng teen hi ka po leang ki buai thei mama tuh daan hi.
Ka taangthu aat teng ma kipat pan a tawp dong hong dok thong se eima thu hong ki dong takpi zo thei ngawl dedek khawng om lalai hi.A hi hah thin muan mama na khat ka nei bilbel a Topa zong na zo tuh daan hong hil ci ka phawk kikik hi.
Oct 2, 1995 Ni date tawh Immigration Zum pan lai khat hong theng a na Asylum seau sia Approve a hi man US ngam sung ah na uk tan vei( ciangtan om ngawl) na teang thei a nasep zong na uk bang seam thei ni hi ,ta sia sung ah na Innkuan pui te theampo zong a ki hel hong ci te ..aw US Kumpi te awng thuthiam lalawm uh tei .Topa na thupha namcin hong pia thua lai hen.ci tuh ngawl thu dang mama a om bua hi.
Ka nungphaw thu se ..US ah Asylum hong kipiak se US Citizen dong hong ki pia khol to pai hi a US ngam pan a piang mi khat tawh ki bang US kumpi tung pan hamphat na theampo zong hong ki pia/hong ki ngasak hi zezen thong hi..NA SIA LEI /THUPI LEI sa ngawl nu????
Hi teng se US a First step…Start na hi a second step nasep daan zom lai tong maw..
Subscribe to:
Posts (Atom)