Tuesday, September 27, 2011

US visa tum tu Calcutta ka pai le Sumvawt suak!

US Visa tum tu Calcutta ka pai le Sumvawt suak!

Aizawl a sangsia ka sep sung ( 1981 kiim)India Passport Rs 200/- bo ka seau se bangma haksatna/thudok mal khat zong om ngawl ka nga pai hi.Haleluija!
A tatak ka nung heak kik te Pu Siamkiam na thukan te tung keima nau hi ci hong recommend hang ka nga ka hi nginge hi.

Kei zong Kawlngam pan ka nga zawk ngawl Passport a ki ci ngamdang khualhaw thei na ka nga te keima le keima nasia ka ki sa lilu mama tha hi.Ka PP nei U Son ma zasak pai a ka hi le ama zong na US pai thei na tuh lampi om sun Intensive English class kaa tuh I-20 hong then pai vanang hi.( I-20 ci se US a ngamdang pan sangka tu te sapna hi.)

Kei zong I-20 ka nga te Visa ngasa ki tuat pai laleau se ka sangsia sep na pan tawlnga, Calcutta ah US pai suak tuh daan ka pai hi.Ka nasep pui te 2 na US paisuak thei tuh sa tanah hong zui deap a lungdam na ki son zo ngawl hi.

Kawlngam pan Aizawl dong nutset tuh hong del to Thangno( Thuklai) tung zong lungdam lalawm a ka ngaisut kik te lamdang sak saan kik ingh.Ama Poona University pan a sang man zawk bek hi US khawng ma zong a sawm khawm ka hi deap uh hi.

Silchar dong MST Bus to suk..Silchar pan Calcutta Vanleang Airbus 737 tawh ka len se Air Bus ka khan sung ka to phit hi a nasia ka sa mama hi.

Calcutta vanleang kuan se Dum Dum kici a vanleang tung pan lei ka sik te kei zong India ngam sung om ka hi hang ngamdang pai attak ka kisa pheang a, nidang mealheak sung sumvawt khualhaw a hi Pa Hau Son Za Hau te Pu Lam Tun Lam te ii Bombay/ Calcutta a cici se ka phawk mama hi.

Calcutta Mizoram House a zin tung tuh ci ka pai uh le Room khat zong awng ngawl tana eimi sum vawt te tun na a hi Kunga Hotel zuan se eimi tam tawh ka mu pai uh hi.

Kei zong ki muang mama a US consulate a Visa tum ,Form teng fill up / kei muamawk tawh van le lei kisam ,kam thum zong thu dongh ngawl sorry Visa pia thei ngawl tuh khi hi ci ziau lel tak..

Ka khan sung ka thinkiam le ka khuangai bel ni khat ci ka ciamte hi.An zong tui zong ne zo ngawl ka zin tun na Kunga Hotel ka lawm te 2 tawh ka zuan pong uh hi.

A tatak se thu ka heak ngawl lalawm hang hi a Ka sangsia sep tawp ngawl zaw a Mizoram Govertment te ii sawlna lai khat vawt leng Visa se a ki nga lalawm tuh ka hi nginge zen hi.Tua laitak Mizoram Education Minister F.Malsawma hi a ka Innteak nu suapui seal te khat hi.Chief Minister zong la tu laitak a seam a hi Pu Lal Thanhawla ma hi a, a Zi Upa se ka sangsia sep pui hi lalai hi.ci nopna na Topa na lem sa hi le a lampi tuh se om lalawm ka ci nopna hi.)

Tua ni tak Kunga Hotel mawk sen sai a an ne tuh lawm te 2 tawh ma pai se ka muanmawk ngawl het Tahan ka om lai khangno makai Sya En Khan Nang tawh ka si luilam uh hi.Ka thu teng ma hong dong a ka kison se US mama pai kul bo..sum vawt leteh nuamsa mama tuh ni zam hong ci hong hanthotna tungtawn sumvawt sung theng ka hi hi.US pai na tuh ka sum ken se Rs tul kul hi deap a sumzian cing mama lel zam hong ci se tha nga cip a kipan ka hi hi.

Tua kum sung teng ama ma tawh ka sum nei sun teng ngawm a Calcutta pan mawtaw van puasuk..kawlngam pan Japan nai ( Seiko) khawng ci bang pua to se Bhutan khawng ah zuak to ci bang teng tawh kum khat se hong cing to pai hi.Thangno zong kei hong nutset Aizawl hong pai na pan Zangkung dong na paisuk se sumzian tuh honkhat ma hong nga a tateng tawh ma hong kipan se 1984 kum bo te ka 2 ka sum nei theampo ngawm ki thawl suak ka hi uh hi.

Kei Aizawl ah kum 4 bang ma om hi lei sii..ama Poona University a kum 4 ma sangka hi lei sii tanah India sung se ka Innteak vapum mama bilbel uh hi.India Passport zong nei khawm hi deap khu zei!!Nasialua!!

Tu bang teng tawh Zangkung /Calcutta/Bombay ki le suk ki le to ka vaak uh se kum 10 sung ma cing man thong hi.Tasia sung Zi zong kei a tuh a phabel nei man/tapa/tanu zong Topa letsong saangman khi hi.A tatak se US Visa tum tuh Calcutta pai lalak se Pathian na na nuntak bulpi kipat na tuh sum vawt lawka sung hong thun a na hi nginge hunlam tu khawng te ka nung phaw sasan hi.

Tua hun lai ka tup ka sawm bang US khawng theng hi zezen leng tu ka nuntakna koi bangh a hi tam..Sizang Innkuanpui ma ka nei tam..Sizang mi u le nau tu za tawh ka meal he tam..Tu dongh khawng Zi ngala po ka om tam ci se ka ngaisut kik te…..

TOPA PATHIAN na kei a tuh a hoi bel tuh le a pha bel tuh hong ngealsak a hi na thu ka phawksan kikik a Haleluija ka ti lo thei lo a ni!.

1990 ma hi a US ah Ei mi se U Son sim ngawl zong om ngawl thong vei tam..

(Mizoram a Sangsia seam a Lusei kam dei bangka pau thei huhau zong tu khawng te lawm le ngual hauna ka nei baan ah tu mama ka nasep sia zong a nga ka hi lalai hi.)

Na theampo a bit phua a ka nuntak na ama dei bang hong zeak Topa minthang pok ngawl in ka om thei bua hi.—Praise the Lord!!

Wednesday, September 21, 2011

Zan khat taam tuh Aizawl ka pai le Kum 4 taam!!

2002 ziam maw 2003 ziam maw ka Birthday a Tualpi Nu na nau te pawl khat tawh, College Park, Route 1 tung China Buffet ah an hong neak pui a thu sason se Lt.Col Son Ko Pau thu ka son tha luilam uh hi.Pu Pau ama Kum 26 a phak a Lt.Col nga zo ci thu son se nau te khat na nang ee Kum 26 na phak lai bang na seam ziam ci luilam..Tasia lai ama zong 26 khawng ma pha daan hi.

Kei zong ka ngaisut kik te kum 26 ka phak( 1981-82) lai tak Falkawn High School, Mizoram ah Acting Headmaster ka sep hunlam ka ki phawk kik hi.

1978 Kum se kei a tuh ka khan sung ka makngil thei ngawl tuh kum hi luilam..October 12 ni muanmawk ngawl het ka pian na Pa na nusia ..tua zawk tha 2 a cin lian ni December 12 ni te ka pian na Nu na hong nusia laleau.
Nu le Pa om nawn ngawl te lonely( lukhat mama ) ki sa vahai thong hi.

1979 Kum hong thak khua khawng a om tuh hang zong nuam ki sa tuan ngawl tanah tasia ci vacin zong om tuan ngawl Tahan zuan hi pong..

May tha sang hon kik te Tahan pah pang in Pyinkhunglay ah Affiliated Middle School ah lai hil tuh kipan se upmawk saang hoh nuam kik bilbel hi.Ka sep pui se Kam Ko Zam ( Tahan-Vangte) a hi zong Malsawma ( Tahan) a hi zong Pari ( ZODI Singer) le Kawlte Ngaknu khat hi lai ve a min zong he zo nawn bua thong nge..ngualnuam thei mama bilbel..Pyin khunglay Khua se minam kim ma teen na khua hi a pau se Lusei kam ki zang hi ta nah Lusei kam sin na khat hong suak bilbel hi.

Kum khat ci se tawm vei cing laleau bilbel a te USA U Son tung pan lai khat nga a Aizawl na pai leteh Prof Siamkima a ci khat ka lawm te om ve India passport khawng na vawt nuam le hu thei tha tuh ve ci luilam a kei zong lawp tak ma Aizawl, May 1979 sung ka zuan thathaong hi.
Aizawl ka thet te ..ka sang sia sep sung ka Lusei kam sin teng zang thei ngawp tuh ka ki up mawk se suak zo tatak ngawl thong na poi peuma.

Zarkawt a Comfort Hotel a kic na ngiak a te zingsang te Hotel nei te mun Prof Siamkima tawh ki mu tuh kong pai ve- na he ngei uh ziam ka ci le.. he khu hi ..Venghlui a ci na teang hi ci… pai daan tuh teng hong son thei bilbel a lungdam daan ki son zo ngawl hi..Kei zong peang tawh lamseau a zong phei pai ka hi le haksa ngawl het ma Pu Siankima te Inn theng pai se ama khual na haw a hi man tua ni taam a ka ngak hi.A Zi a hi Pi Rengchhawni na se mealheak tatak ma hong vawt pai a ka om daan hong nuam pai hi.

Pu Siamkima se ni dang Haka ngam Tiril Khua a Middle School Headmaster hong seam ngei le Tahan dong khawng zong hong pai ngei khat na hi luilam a Halka kam na thiam peuma hi.Cotton College, Gauhati pan Master a nga zawk te University of Illinois’ pan Literature sang Master ma a nga kik mipil mama khat na hi hi.Tua hun laitak Mizoram Education Dept ah Deputy Director a sep laitak hi a,Kawlngam om daan /Kawl kumpi thu se na he mama hi. Math Major tawh BSc nga ka hi thu ka son le ..kawlngam mama cia kul bo Keima nuai a sangsia seam in..tha sum Rupee 1000 vaal tawh kipan tuh ni hong ci thong se ka mang ziam ka tak ziam he ngawl za dong ka luangdam mama hi.(Tua hun lai Kawlngam thasum tam bel sia K-800 hi a Rupee 1000 se K- 1200 tawh ki kim hi lai hi.)

A hi hah Lusei kam tawh Lecture pia thei tuh dong kampau na thiam phot kul tuh a hi te tha 3 sung kamsin in hong ci hi.

Kei zong tua ni pan kipan Aizawl khua sung a ki hawm Tadensaa nam 10 kiim bang se a pat na pan a tawp na dong sim/mu po paupui ci bang ka sin hi.
Tua hun lai Aizawl a kawlngam mi se tam lalawm ngawl lai deap a khualhaw khat po ni po tawh ki mu thei bek hi.

Mizoram Sang te se a tam zaw private saang hi a ahi hah sangsia te thasum se Kumpi tung pan grant veo nga a tasia tawh a run na hi nginge hi. Kei zong mun 2 mun 3 khawng Interview pai se Lusei kam le Mangkam veo bangza pau thei ci veo hi a ka nga pak thei bua hi.July 1980 te Falkawn H/S Board te na hong la a tha sum Rs 1200 tawh ka kipan takpi thei lei hi.Sangpatang se tan 8 pan tan 10 dong 60 kiim khawng bek a pha a koma Sangsia 4 Off period om vet ngawl ka seam hi.Kei a tuh se ka thasum tam mama sa lel tanah nuam kisa phot na ve tawm vei ciang se sang dang te ni khat period 3 po tawh ko saang a thasum tamzaw nga ci daan heak zawk te datham sak peuma thong hial hi.
1981 sang hon te ka Headmaster se B Ed training hong pai te kei Acting Headmaster ka suak liluu thathaong hi.Haleluija!

Acting Headmaster ka sep te zum vai tawh District Education Office veo thasim report pia ka pai na tungtawn Syapi tam ma tawh ki he se Aizawl khuasung sang K V M High School te na hong sam a 1982 June tha sung ka join hi. Tha sum la 1600 nga sii ni khat period 4 kan zong hil om ngawl tanah nuam ka sa mama hi.Zingsang zong Coaching Class ci a Private tan 10 phii tuh te class hil sii tanah kom mama ka nei bua deap hi.Ta bang ka sep se 1984 June tha dong Calcuutta a US Visa seau tuh ka pai dong ka seam hi.

Aizawl zan khat taam tuh ka pai se Kum 4 sung ka taam thu se tu bang teng zei///

Tu khawng ka ngaisut kik te Topa favor nasia attak a saang khat ka hi hunlam ka nungphaw sasaan hi.Kei bang lel Kawlngam mi khat Aizawl a Innteak tatak ma ka om thei a ka uk ka nop teng nuamtak ka seam thei hi.Lamkhat pan tabang ka om thei na tuh ka background se God Father ci leang ki khial ngawl tuh a hi Pu Siankima te Innkuan hang hi a amate Innkuan tung lungdamna ki son zo ngawl hi.

Sunday, September 4, 2011

25 Anniversary-Silver Jubilee



October/November 1984 hi ma heang ingh.Mandalay a saksang pan mawtaw van ka puaksuk teng zuak a ka om sung Suapui Paupi ( Tun Khan Pau) na tu laitak correspondence phi te om ve haw tu- ci na kei zong tu ma kum sawm lai ka sangka a hi Mandalay University mu kik nuam kawm ngaknu te kung haw kawm tu ka pai uh hi.

Mandalay University zong la tumdang vavan na om tuan saap bo..Bus zong tu ma a tai ngei teng ma tailai..Ngaknu Tangval Sitbing tawh vaak lialua a hi hah Laisin saang khan khawng le lui thei ngiapnuap daan a mu ingh.

Tuak ka haw na uh ah sm Khup Za Cing( Thuklai) /sm Dim Khan Huai ( Huaino-Tahan)le ka mu ngei ngawl Sizang ngaknu dang khat..Kei Ngo Cin Thawng khi hi ci ka nutset le Cinghkok-khuasak pan khi ..na min zaza khi ve……..na ka Lawmpa te sung pa ka iit bel ci ve ..(eipawl man lian maw.)

Kalaisai..banglaw tu-Tasia hun lian ma ka thinsung nangma lian hi ei..tu laitak ka zazon..Love at first sight kici a ka up ngei ngawl ve .I don’t care who you are Where you from What you did.. ci la bang lian ma zei…Haleluija!!

Cia kik lam Mandalay a sangsya seam Suapui Mang Za Hau ( Haupu) kung baang phei se a thu teng ka son le ..aw Khuasak zangkung te nga…. hong ci a tua le hi sia vai nangma tavuan vingveng hi tuh ci ka kinusiat uh hi ve….

Topa planning hi vaak September 4, 1986 ni Lophei Tuiphum Biak Inn tung pan Pawlpi keam Sya Rev. Ngin Khai na Topa mai le Mipi te mai ah NUPA nu hi ci hong pulaak se tu kum 25 cing vazang pai thong hi.Haleluija ka ti lo thei lo a ni.

Tanu maanlai/Ngaknu picing /bangkua hum thei tuh khat a kua ci zong hong tel vaset ngawl /khua khat tui khat la a hi ngawl kei bang lel tung hong pumpiak ngam Pu le Pi tung lungdamna ki son zo ngawl hi.Ka pian na Nu la Pa na hong heakpui nawn ngawl ahi hang a om na pan bangza lungdam/lungkim tuh ziam ci se tel sitset ingh.

Topa zong na ama tungtawn ma in Pathian letsong lianbel a hi tano Zam Tual ( Tualpi) ahi zong Khawmkhawm ( Vung Khawm Dim) ahi zong hong pia a Lungdam ko tu sim ngawl thudang om ka sa bua hi.

Koma Nupa nuntaak sung Topa mai le Mipi mai a kamciam na a ki nei bangma Lungdam hun tampi a om bangma haksat na tampi tak zong kan tan zawk na tha hong pia TOPA min thang tontung tahen!

Mai lam hun te theampo zong ei hong bit phua a piangsak Topa na ama minthan na tuh le a ngamzaii na tuh a kisam babang hong zang tahen ci se Koma NUPA thungetna le ka kiaapna uh hi.